Нашр шуд: 16 Октябри 2021

Диданд: 542

Меҳргон яке аз ҷашнҳои бузурги мардуми ориёитабор буда, бо шарофати истиқлолият ва ибтикори Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз нав эҳё гардид.

  Иди Меҳргон яке аз ҷашнҳои қадимтарини мардумии мо маҳсуб ёфта, ҳамчун иди меҳру муҳҳабат, дӯстию рафоқати одамон ба якдигар, накӯкорӣ, тантанаи  ранҷи  кашидаи  барзгарон аст, ки ниёгони мо баъди ҷамъоварии ҳосил таҷлил мекардаанд. Бо шарофати соҳибистиќлолии мамлакати азизамон ва сиёсати хирадмандонаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон иду ҷашнвораҳои миллии тоҷикон аз нав эҳё гаштаву дар байни мардум ҷашн гирифта мешаванд.

Вожаи "меҳр" дар асотири Эрони бостон дар шакли Митра аст, ки эзади фурӯғу рӯшноӣ ва паймоншиносӣ мебошад. Номи ин ҷашн дар сарчашмаҳои бостонӣ низ ба гунаи Митракона зикр шудааст. Ҷашни Меҳргон аз замонҳои хеле қадим, аз давроне ки қавмҳои ориёӣ ойин меҳрпарастӣ доштанд, боқӣ мондааст.

Ҳар сол сокинони ноҳияи Сангвор ҷашни бузурги ниёгон - Меҳргонро дар якҷоягӣ бо кишоварзону занони кадбонуву ҳунарманди ноҳия дар сатҳи баланди ватандорӣ, эҳтиром ба расму таомули аҷдодӣ, эҳёи ҳунарҳои мардумӣ, оростани дастархони пурганҷ, бо шукргузорӣ аз даврони соҳибистиқлолӣ самимона истиқбол менамоянд.

Бахусус, дар маркази ноҳияи Сангвор ин ҷашни аҷдодӣ ҳар сол самимона таҷлил мегардад. Дар солҳои  2019 - 2021 Солҳои рушди деҳот, сайёҳӣ ва ҳунарҳои мардумӣ ин ҷашни босахо, пурфайзу бобаракат самимона таҷлил мегардад.

     Истиқлолияти давлатии Тоҷикистон барои эҳёи расму оинҳои миллӣ, аз ҷумла Меҳргон, заминаи воқеӣ ба вуҷуд овард. Бо Қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 5 августи соли 2009 Иди Меҳргон дар ҷумҳурӣ ҳамчун иди миллӣ эътироф гашта, дар баробари ин Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон пайваста талош меварзад, то мероси ғании фарҳангӣ, расму оинҳои ниёгон дар доираи чорабиниҳои давлатӣ таҷлил гарданд.
Маҳз таваҷҷуҳи хосаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти мамлакат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба гиромидошт ва эҳёи ҷашнҳои миллӣ буд, ки дар замони соҳибистиқлолии мамлакат Меҳргон аз нав бо тамоми шаҳоматаш эҳё ва ба қатори беҳтарин ҷашнҳои миллӣ ворид гардид ва ҳар сол ботантана ҷашн гирифта мешавад.
Алҳол аҳли шаҳру деҳоти Тоҷикистон ба ифтихори Меҳргон ҷашнҳои бузург меороянд ва дастурхонҳояшонро бо анвои меваҳо, сабзаҷот ва хӯришҳои дигар ороста, дар атрофи хони пурнозу неъмат таронасароӣ  мекунанд.
Соли равон барои кишоварзони мамлакат пурфайз омад. Тибқи хулосаи мутахассисон, ҳосили имсола зироатҳои кишоварзӣ назар ба порсола хеле беҳтар аст.

      Роҷеъ ба пайдоиши ҷашни Меҳргон дар сарчашмаҳои таърихию адабӣ қиссаву ривоятҳои гуногун зикр шудаанд. Фирдавсӣ дар «Шоҳнома» роҷеъ ба ҷашну ойинҳои эрониёти бостон маълумотҳои ҷолиб оварда, бо меҳру муҳаббат ба таъриху суннатҳои ниёкони худ аз онҳо ёд мекунад. Ӯ рӯзи аввали ба тахт нишастани Фаридунро баробар бо рӯзи Меҳргон медонад ва шурӯъи таҷлили ин ҷашнро низ ба ӯ нисбат медиҳад.

Замона беандӯҳ гашт аз бадӣ,

Гирифтанд ҳар як роҳи эзадӣ.

Дил аз довариҳо бипардохтанд,

Ба ойини кай ҷашни нав сохтанд.

Нишастанд фарзонагон шодком,

Гирифтанд ҳар як зи ёқут ҷом,

Майи равшану чеҳраи шоҳи нав,

Ҷаҳон гашт равшан сари моҳи нав.

Бифармуд, то оташ афрӯхтанд,

Ҳама анбару заъфарон сӯхтанд.

Парастидани Меҳргон дини ӯст,

Таносониву хӯрдан ойини ӯст.

Кунун ёдгор аст аз ӯ моҳи меҳр,

Бикӯшу ба ранҷ эч манмой чеҳр!

         Ҷашни Меҳргонро бо нияте баргузор менамоянд, ки ҳамасола ҳосили деҳқониашон фаровон гардад. Имрӯз Меҳргон ҷашни кишоварзон, ҷашни ҳосилу фаровонии неъмати деҳқонӣ, баракати рӯзгор ва хушии  мардуми фарҳангсиришту заҳматпешаи Тоҷикистон аст.

Нашр шуд: 16 Октябри 2021

Диданд: 754

15 октябри соли 2021

                                                                                     Ҳамватанони азиз!

       Ҳамаи шуморо ба муносибати ҷашни бостонии Меҳргон, ки мероси гаронбаҳои маънавии ниёгонамон мебошад,     самимона табрик мегӯям.

  Ҷашни Меҳргон дар таърихи тамаддуни мардумони ориёитабор аз ҷумлаи ойинҳои бисёр арзишманде мебошад, ки     ба туфайли заминаву фазилатҳои муҳимми табиӣ, иҷтимоӣ ва маънавии худ то ба рӯзҳои мо расидааст. 

  Меҳргон ҷашни тирамоҳии сол ба шумор рафта, гузаштагони мо онро ҳамчун рамзи шукргузорӣ аз неъматҳои     табиат  ва заҳмати кишоварзон баргузор мекарданд ва ба ин васила ба пайванди инсон ва табиат арҷ мегузоштанд.

 Ба ин маънӣ, Меҳргон баробари инкишофи зироаткорӣ ва ҷорӣ гардидани тақвими деҳқонӣ пайдо шуда, бинобар ин,   ҷашни ҳосилот ва кишоварзон ба шумор меравад.

 Яъне ниёгони мо дар айёми баҳор бо нияти нек ва умеди ҳосили фаровон ба корҳои кишоварзию боғдорӣ оғоз   карда,  дар фасли тирамоҳ маҳсули заҳмати худро ҷамъоварӣ мекарданд, баъди ҷамъоварии ҳосил ҷашн меоростанд   ва бо шодиву хурсандӣ якдигарро муборакбод менамуданд.

Қобили зикр аст, ки имрӯзҳо ба истиқболи ҷашни Меҳргон кишоварзони мо, аз ҷумла пахтакорон, боғу токпарварон ва чорводорон бо ғайрати дучанд заҳмат кашида, дар таъмини амнияти озуқаворӣ ва пешрафти иқтисодиёти мамлакат саҳми бисёр арзишманд гузошта истодаанд.

Натиҷаи ҳамин заҳмати софдилонаи онҳост, ки ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти кишоварзӣ сол ба сол зиёд шуда, садҳо ҳазор тонна меваю сабзавот ва меваи хушки аз лиҳози экологӣ тозаи Тоҷикистон ба кишварҳои хориҷӣ содирот шуда истодааст.

Зимнан бояд гуфт, ки Меҳргон на танҳо ҷашни фаровонии дастранҷи кишоварзону боғдорон ва файзу баракати хонадони мардум аст, балки рамзи унсурҳои неки маънавию фарҳангӣ низ ба шумор меравад.

Тибқи маълумоти манбаъҳои таърихиву адабӣ бунёдгузории ин ҷашн ба шоҳи пешдодӣ – Фаридун нисбат дода мешавад.

Моҳияти асотирии Меҳргонро низ ғояҳои ахлоқии ҷашнҳои Наврӯзу Сада, яъне пирӯзии адолат бар ҷаҳолат, нур бар зулмот, ободгарӣ бар харобкорӣ ва некӣ бар бадӣ ташкил медиҳанд.

Ҷашни Меҳргон, алалхусус, бо шеъру мусиқии миллии тоҷикӣ робитаи зич дорад.

Меҳргон дар ашъори шоирони классики форсу тоҷик, махсусан, устод Рӯдакӣ, Фирдавсӣ, Унсурӣ, Фаррухӣ, Манучеҳрӣ, Масъуди Саъди Салмон, Сайидои Насафӣ, Носири Хусрав ва дигарон ҳамчун рамзи баракату фаровонӣ, файзи дастархони мардум ва ҳунармандону чорводорон васф шуда, бузургии он ҳамчун айёми меҳрубониву меҳрварзии инсонҳо таъкид гардидааст:

Меҳрубонӣ кун ба ҷашни

Меҳргону рӯзи меҳр,

Меҳрубонӣ кун ба рӯзи

Меҳру ҷашни Меҳргон.

Минбаъд тайи асрҳои зиёд инъикоси ин ҷашн дар эҷодиёти шоирон камрангтар шуда, бо эҳёи ин ойини мардумӣ дар даврони истиқлоли давлатӣ аз нав оғоз гардид.

Соли ҳафтум аст, ки мо ҷашни Меҳргонро дар фазои соҳибистиқлолии мамлакат таҷлил намуда, онро ба қатори ҷашнҳои расмӣ ба қонунгузории кишвар ворид кардаем.

Дар сатҳи давлатӣ таҷлил намудани Меҳргон пайванди моро бо решаҳои бостонии миллиамон тақвият бахшид ва боиси болоравии худшиносиву худогоҳии мардуми мо, аз ҷумла наврасону ҷавонон гардид, зеро Меҳргон рамзи ваҳдати инсонҳо, намунае аз ахлоқи баландтарини инсонӣ, меҳрварзиву накӯкорӣ, ватандӯстӣ ва адолатпарварӣ ба шумор меравад.

Бо густариш додани чунин ойину ҷашнҳои миллати бостониамон, аз ҷумла Наврӯзу Тиргон, Меҳргону Сада ва дигар суннатҳои неки мардумамон мо бояд минбаъд низ тамоми саъю талоши худро ба хотири рушди давлат, ободии Ватан, дар арсаи байналмилалӣ боз ҳам баланд бардоштани обрӯи миллат ва барои аз имрӯза беҳтар гардонидани шароити зиндагии халқамон равона созем.

Бори дигар мардуми шарифи Тоҷикистонро ба ифтихори ҷашни пурфайзи Меҳргон самимона табрик гуфта, ба ҳар як хонадони кишвар дастархони пурнозу неъмати меҳргонӣ, рӯзгори осуда ва бахту саодат орзу менамоям.

Ҷашни Меҳргон муборак бошад, ҳамватанони азиз!