Дар баъзе минтақаҳо ва байни ҷавонон эҳтимоли кам шудани риояи суннатҳои кӯҳнаи оиладорӣ ва арзишҳои анъанавӣ вуҷуд дорад. Таъсири омилҳои иқтисодӣ, таҳсилот, нақши занон дар ҷомеа, ва таъсири ҷаҳонишавӣ низ метавонанд ба тағйироти суннатҳои оиладорӣ сабаб шаванд.

Аммо аз тарафи дигар, дар бисёр минтақаҳо оилаҳои суннатӣ ҳанӯз ҳам хеле мустаҳкаманд ва эҳтироми суннатҳои миллиро нигоҳ медоранд.
Аммо баъзан вақт бо таъсири ҷаҳонишавӣ суннатҳои оиладорӣ дар баъзе мавридҳо ва байни баъзе гурӯҳҳои ҷомеа метавонанд тағйир ёбанд ва дар навбати худ суст шаванд.

Мардуми мо духтари 18 соларо келин мекунанд, аммо аз ӯ рафтору кирдору гуфтори зани 30-40-соларо интизор ҳастанд. Ба андешаи ман, духтари 18 сола ҳеҷ гоҳ наметавонад фаҳмишу идроки хушдомани 40-45 соларо дошта бошад. Келинро дар муҳити нав бо одамони нав бояд тарбия кард, барои камбудӣ ва иштибоҳоташ на сарзаниш ва ҷазо , балки насиҳат кардану машварат додан  лозим аст. Мушкилоти асосии ҷомеаи мо ҳамин аст, ки бархе дар симои келин як хизматгорро мебинанд. 

Духтари 18-сола, ки бо муҳити нав ва одамони нав рӯбарӯ мешавад, ҳақиқатан ба ҳидоят, дастгирӣ ва фаҳмиш ниёз дорад, на интизории комил ва талаботи барзиёд. Тарзи муносибат бо келин бояд бо сабр ва эҳтиром бошад, насиҳат ва маслиҳат метавонад муносибатҳои оилавиро мустаҳкам кунад ва эҳсоси ҳамбастагии оилавиро бештар намояд. Оила бояд макони муҳаббат, ҳамдигарфаҳмӣ ва пуштибонӣ бошад.

Ба фикри инҷониб садои кафкубӣ аз ду ҷониб меояд ва ягон духтар барои хушдомани хуб келини бад намешавад. Хушунат зуҳуроти нав нест.  Замони шӯравӣ ҳам, занон мавриди хушунат қарор мегирифтанд, аммо солҳои пеш аз мушкилоти оилавӣ  шикоят намудан, ҷудо шудан ва дуюмбора зан ёфтану оиладор шуданро  айб медонистанд.

 Пештар занону бонувон гапи хонаро ба кӯча намебароварданд, ин кирдорро барои худ ор медонистанд. Имрӯз, ки акнун аксарият дарк намуданд, ки хомӯш истодан дар муқобили хушунат на хама вақт пайомади хуб дорад ва шумораи муроҷиатҳо низ  дар ҷумҳурӣ афзоиш ёфта истодааст. Дар бораи он, ки гӯё зани тоҷик камтаҳаммул шудааст ва дар қиёс ба солҳои пеш дурбин нест, иддаову андешаҳо зиёд аст. Аммо коршиносон мегӯянд, ки таҳаммул низ дар баробари хушунат роҳи наҷот набуда, оқибатҳои нек надорад ва ин зуҳурот бояд саривақт пешгирӣ шавад.

 Иддаоҳо дар бораи камтаҳаммул будани занони тоҷик нисбат ба гузашта ҳастанд, аммо ҳамчунин коршиносон таъкид мекунанд, ки таҳаммул ба хушунат роҳи ҳал нест ва метавонанд оқибатҳои бад дошта бошад. Пешгирии саривақти хушунат ва ташаккули муҳити солим ва эҳтиром дар оила муҳим аст.

Дидаву мушоҳидаҳо нишон доданд, ки дар натиҷаи сабру таҳаммул дар муқобили хушунат чандин нафар занон аз ҳаёт маҳрум  шуда, даҳҳо нафар ба бемориҳои вазнин гирифтор шудаанд.  Ба андешаи инҷониб,  бояд хушунатҳои оилавӣ аз байн бурда, фарзандон ва келинҳо аз ҷониби падару модарон ва хусуру хушдоманҳо як хел шинохта,  диққат дода шаванд. Як фарзанд аз дигар фарзанд ва як келин аз дигар келин  боло ва ё паст зада нашаванд.

Ҳалли ин мушкилот танҳо аз тарафи  занон вобаста нест, балки тамоми аъзои хонавода ва ҷомеа бояд саҳмгузор бошанд. Муҳим аст, ки падару модарон ва хусуру хушдоманҳо ба фарзандону келинҳо бо баробарӣ ва бе тафриқа муносибат кунанд, то эҳсоси дӯстиву эҳтиром дар оила пойдор шавад. Тафриқа ва табъиз байни фарзандон ё келинҳо метавонад ба хушунат ва тафриқаҳои оилавӣ сабаб шавад.

Таълим ва маърифати оилавӣ, баргузории мулоқоту семинарҳо оид ба ҳуқуқҳои занон ва равиши дурусти муошират дар оила метавонад ба бартараф кардани ин мушкилот кӯмак кунад. Аз ҷониби дигар, қонунгузорӣ ва амалиётҳои мақомоти ҳифзи ҳуқуқ низ  ҷиддӣ ва қатъаинд,  то хушунат дар оила ҷазо дода шавад ва барои афроди зарардида ёрӣ расонида шавад.

М. Салимзода, раиси суди н. Сангвор